Inteligentna elektryfikacja, czyli elektryczność 4.0 – raport
CanvaAż 49% małych i średnich przedsiębiorstw określa podwyżki cen energii elektrycznej jako dotkliwe, a wynik ten jest najwyższy w branży produkcyjnej. To kluczowe wnioski z raportu fundacji Digital Poland „Elektryczność 4.0. Tańsza, czystsza i stabilniejsza energia dla polskich przedsiębiorstw”. Szansą na zmianę ma być wdrożenie zasad tzw. Elektryczności 4.0.
• Aż 89% polskich małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) uważa, że podwyżki cen energii, które dotknęły je w ciągu roku, były co najmniej umiarkowanie dotkliwe.
• 37% MŚP deklaruje korzystanie z odnawialnych źródeł energii (OZE), ale tylko 18% ma zainstalowane takie źródła w swojej firmie.
• Zdaniem czterech na pięciu przedstawicieli MŚP inteligentna transformacja energetyczna oparta na OZE jest nieuchronna.
Droga energia uderza w biznes
Zaledwie dla 3% małych i średnich przedsiębiorstw ostatnie podwyżki cen energii nie były w ogóle dotkliwe. Z kolei dla 17% firm podwyżki te były bardzo dotkliwe, a dla 32% – dotkliwe. Najsilniej odczuły je firmy z sektora produkcji (58%), a najsłabiej firmy z sektora usługowego (48%).
Z badania fundacji Digital Poland i Schneider Electric wynika również, że tylko co trzecia polska firma ani razu nie zmagała się w ciągu ostatniego roku z przerwą w dostawach prądu. Aż 45% przedsiębiorców borykało się z brakiem prądu kilkakrotnie albo wiele razy w ciągu roku. Przerwy w dostawie prądu dotykały najczęściej firmy mające siedzibę w mieście od 20 do 99 tys. mieszkańców. W największych miastach (pow. 500 tys. mieszkańców) zjawisko występowało istotnie rzadziej (różnica wynisoła aż 20 p.p.). Dla aż 40% przedsiębiorców przerwy te były dotkliwe lub bardzo dotkliwe. To alarmujące dane, które uwypuklają wyzwania, z jakimi musi mierzyć się sektor energetyczny.
– Wojna i powiązany z nią kryzys energetyczny dobitnie pokazały, jak ważne jest przyspieszenie wdrożenia w Polsce inteligentnej elektryfikacji opartej na odnawialnych źródłach energii oraz cyfrowym monitoringu i innych rozwiązaniach prowadzących do optymalizacji zużycia energii w firmach. Nikt nie powinien już pytać „czy”, ale „jak szybko” to zrobić. Relatywnie tania i niezawodna energia oraz cyfryzacja są i będą kluczowymi czynnikami budującymi konkurencyjność Przemysłu 4.0. – podkreśla Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający fundacji Digital Poland.
Elektryczność 4.0 to proces transformacji w kierunku pochodzącej z rozproszonych odnawialnych źródeł, zarządzanej cyfrowo energii elektrycznej, dystrybuowanej poprzez dwukierunkowe, elastyczne i niezawodne sieci. Stanowi odpowiedź na narastający trend elektryfikacji wielu sektorów gospodarki, oparty na zasadach zrównoważonego rozwoju.
– Optymalizacja zużycia energii nie była dotychczas dla wielu firm priorytetem, ponieważ koszt energii w naszym kraju był relatywnie niski. Jako że koszt ten w ostatnim okresie istotnie wzrósł, a równolegle znacząco wzrosło ryzyko ograniczeń w zużyciu energii, coraz więcej firm dostrzega wartość w cyfryzacji ich własnego ekosystemu elektroenergetycznego oraz wytwarzaniu energii ze źródeł odnawialnych. Dobrą wiadomością jest fakt, że 80% zapytanych przez nas w raporcie przedstawicieli MŚP twierdzi, iż inteligentna transformacja energetyczna oparta na OZE jest nieuchronna. Polscy przedsiębiorcy nie tylko zaczynają zdawać sobie sprawę z korzyści związanych z wdrożeniem inteligentnej elektryfikacji, ale też coraz częściej planują konkretne działania w tym zakresie – zaznacza Jacek Łukaszewski, prezes Schneider Electric na klaster Europy Środkowo-Wschodniej.
Inteligentne OZE odpowiedzią na kryzys energetyczny
Szansą na wzmocnienie gospodarki, bardziej przystępne ceny oraz niezakłócony dostęp do energii jest inteligentna elektryfikacja oparta na OZE, nazywana przez autorów raportu Elektrycznością 4.0. Z badania wynika, że tylko co trzecie MŚP deklaruje wykorzystywanie energii z odnawialnych źródeł, przy czym jedynie 18% może pochwalić się wdrożeniem tego typu rozwiązań w ramach własnej działalności. W grupie tej najwięcej przedsiębiorstw wykorzystuje energię słoneczną (68%), zaś po energię wiatrową, geotermalną i wodną sięga odpowiednio 18%, 17% i 15%.
Spośród innych rozwiązań z obszaru inteligentnej elektryfikacji, taki sam odsetek przedsiębiorców (12%) postawił już na monitoring zużycia i energii i podniesienie efektywności energetycznej budynków. Z kolei 7% ankietowanych firm wdrożyło już mikrosieć energetyczną.
Trwający kryzys energetyczny sprawił natomiast, że 48% przedsiębiorstw planuje w przyszłości wdrożenie u siebie odnawialnych źródeł energii. Podobny odsetek zapytanych ma też w planach wprowadzenie cyfrowego monitoringu zużycia energii, podniesienie efektywności energetycznej obiektów oraz wdrożenie mikrosieci.
Zdaniem 80% przedsiębiorców inteligentna transformacja energetyczna to nieuchronny kierunek zmian – przede wszystkim ze względu na ochronę środowiska naturalnego oraz rosnące ceny energii elektrycznej.
Pierwsze kroki do Elektryczności 4.0
Modernizacja instalacji elektrycznej to jeden z pierwszych kroków na drodze do zwiększenia efektywności energetycznej przedsiębiorstwa. Najsilniej kojarzy się ona polskim przedsiębiorcom z sektora MŚP z korzyściami dla środowiska oraz długofalowymi oszczędnościami dla firmy.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Aż dwóch na trzech zapytanych przedsiębiorców (65%) jest zdania, że modernizacja instalacji elektrycznej jest korzystna dla środowiska. 64% badanych firm dostrzega w związku z modernizacją instalacji elektrycznej szansę na oszczędności dla firmy w dłuższej perspektywie czasowej.
Jednocześnie blisko połowa (49%) firm kojarzy modernizację instalacji elektrycznej z czasochłonnym i kosztownym procesem, co w dużej mierze pokrywa się z barierami stojącymi przed MŚP na drodze do inteligentnej transformacji energetycznej.
Równie istotne są technologie, których celem jest optymalizacja zużycia energii. Inteligentne systemy zarządzania energią dostarczają firmom danych na temat szczegółów zużycia energii w danym obiekcie. Mogą też wymieniać informacje z innymi systemami odpowiedzialnymi za sterowanie infrastrukturą budynku. Rozwiązania te, w zależności od stopnia złożoności, mogą przybierać postać dedykowanych aplikacji służących monitoringowi zużycia energii elektrycznej albo paneli sterujących, które umożliwiają zarządzanie energią w ramach obiektu. 23% MŚP deklaruje posiadanie inteligentnych systemów zarządzania energią.
41% MŚP myśli o wprowadzeniu w przyszłości inteligentnych systemów zarządzania energią – w tej grupie istotnie częściej znajdują się firmy z sektora produkcji, z których 52% zadeklarowało posiadanie planów w kontekście inteligentnych systemów zarządzania energią. Ponad 1/3 (36%) MŚP nie posiada i nie planuje posiadać inteligentnych systemów zarządzania energią. W tej grupie istotnie częściej znajdują się mikroprzedsiębiorstwa (co drugie z nich) oraz firmy ze stażem ponaddziesięcioletnim (55% takich firm).
Wyzwania i korzyści Elektryczności 4.0
Rozwój inteligentnej elektryfikacji nabrał szczególnego tempa w ostatnich kilku latach głównie dzięki dotacjom. Potwierdzają to wyniki badania. Największą barierą związaną z inteligentną elektryfikacją są wysokie koszty wdrożenia tego typu rozwiązań. Wskazuje na to 47% MŚP. Badani wymieniają również brak dofinansowania ze strony państwa (34%). Dla sektora publicznego to sygnał, aby rozpocząć budowę systemowego wsparcia przedsiębiorców, opartego na dotacjach i ulgach podatkowych.
29% przedsiębiorców narzeka ponadto na skomplikowane wymogi formalne, co czwarta firma deklaruje również brak odpowiedniej wiedzy w tym obszarze, a 18% ankietowanych zwraca uwagę na brak lub niską dostępność niezbędnych technologii.
Przedstawiciele małych i średnich przedsiębiorstw są też świadomi korzyści płynących z inteligentnej elektryfikacji. Prawie co drugi badany (46%) inteligentną elektryfikację postrzega w dużej mierze jako szansę na obniżenie kosztów energii elektrycznej. Na redukcję kosztów istotnie częściej liczą w tym kontekście mikroprzedsiębiorstwa (55%), firmy o stażu na rynku powyżej 10 lat (55%), a także te z siedzibą na terenach wiejskich (62%).
Aż 42% przedsiębiorców utożsamia Elektryfikację 4.0 z pozytywnym wpływem na środowisko i ochroną klimatu, zaś 28% ankietowanych firm z nowoczesnością i konkurencyjną gospodarką. Z kolei dla 17% firm inteligentna elektryfikacja jest sposobem na zrealizowanie celów klimatycznych, które są wymagane przez ich partnerów biznesowych. 16% MŚP widzi natomiast szanse na zwiększenie swojej konkurencyjności dzięki rozwiązaniom z obszaru Elektryczności 4.0.
Raport powstał w oparciu o badanie 321 przedstawicieli MŚP (właścicieli, współwłaścicieli oraz osób zarządzających). Jego celem było zweryfikowanie podejścia polskich przedstawicieli małych i średnich firm do transformacji energetycznej. Wyniki badania ukazują ich stosunek do cyfryzacji i automatyzacji usług w dziedzinie energetyki, a także wskazują na szanse i zagrożenia, jakie w tym kontekście dostrzegają przedsiębiorcy.
źródło: Schneider Electric
