Istotne zmiany dla producentów i użytkowników maszyn po rozporządzeniu UE

Istotne zmiany dla producentów i użytkowników maszyn w UE Pilz

Od stycznia 2027 roku Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230, uchylające dyrektywy 2006/42/WE i 73/361/EWG stanie się wiodącym aktem określającym nowe ramy prawne w zakresie bezpieczeństwa maszyn.

Rozporządzenie weszło w życie we wszystkich państwach członkowskich dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L 165/39 z 29 Czerwca 2023. Zawiera więcej szczegółów i wprowadza większą przejrzystość w zagadnieniach, które wcześniej wzbudzały kontrowersje. Uwzględnia także nowe aspekty, takie jak rosnące znaczenie cyberbezpieczeństwa przemysłowego oraz sztucznej inteligencji. Producenci maszyn mają coraz mniej czasu na dostosowanie się do nowych wymagań w odniesieniu do swoich instalacji przemysłowych i maszyn. 

Powiązane firmy

Pilz Polska Sp. z o.o.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1230 w sprawie maszyn. 

Gdy porównamy dzisiejsze wymagania techniczne w zakresie automatyzacji z tymi sprzed 2009 r., stanie się jasne, że uaktualnienie było niezbędne. Cyfryzacja i wszechobecne sieci komunikacyjne, a także powiązane z tymi zjawiskami nowe kwestie dotyczące cyberbezpieczeństwa w przemyśle i sztucznej inteligencji (AI), przynoszą poważne zmiany w funkcjonowaniu zakładów produkcyjnych oraz wykorzystywanych w nich instalacji przemysłowych i maszyn. Uwzględniając te zmiany, dostosowano nowe przepisy do realiów postępu technicznego i zdobyczy nauki.

Rozporządzenie w sprawie maszyn ma na celu utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa, który osiągnięto dzięki wdrożeniu Dyrektywy maszynowej, przy uwzględnieniu wymogów najnowocześniejszych technologii. Celem jest również zagwarantowanie bezpiecznej interakcji między człowiekiem a maszyną oraz promowanie standaryzacji podstawowych europejskich wymagań w zakresie bezpieczeństwa maszyn.

Nowe rozporządzenie nadal dotyczy maszyn i powiązanych produktów, które mają być eksploatowane na terenie Unii Europejskiej, ale uwzględnia teraz również kwestie ochrony obejmujące oprogramowanie.

Najważniejsze zmiany

Wykaz maszyn szczególnie niebezpiecznych, który wcześniej znajdował się w załączniku IV do Dyrektywy maszynowej 2006/42/WE, został „przeniesiony” do załącznika I. W części A znajduje się wykaz maszyn, w przypadku których wymagana jest obowiązkowa kontrola i certyfikacja przeprowadzona przez jednostkę notyfikowaną. W przyszłości sześć kategorii maszyn będzie podlegać takiej kontroli; zastosowanie zharmonizowanej normy nie znosi obowiązku kontroli przez stronę trzecią. Wynika to między innymi z obecnego rozwoju sztucznej inteligencji. W przypadku sześciu wymienionych grup produktów producenci maszyn nie mogą już samodzielnie deklarować zgodności z normą zharmonizowaną, jak miało to miejsce wcześniej. Zamiast tego muszą zaangażować w proces określoną jednostkę notyfikowaną.

Rozporządzenie zostało także rozszerzone o definicję istotnej modyfikacji maszyny oraz o jej konsekwencje prawne. Ponowna procedura oceny zgodności jest wymagana w odniesieniu do bezpieczeństwa maszyn, wymaganie to dotyczy osoby lub podmiotu dokonującego istotnej modyfikacji. W jej wyniku należy wymagać przeprowadzenia nowej oceny zgodności przed wprowadzeniem do obrotu lub oddaniem do użytku zmodyfikowanego produktu.  W szczególnych przypadkach użytkownik może stać się producentem ze wszystkimi związanymi z tym obowiązkami.

W nowej części zatytułowanej „Zabezpieczenie przed uszkodzeniem” Rozporządzenie ustanawia teraz również wymogi w zakresie cyberbezpieczeństwa. Zagrożenia związane z cyberatakami nie mogą zagrażać funkcjom bezpieczeństwa maszyny. Tym samym środki przeciwdziałające tym zagrożeniom nie zależą już od interpretacji osoby wprowadzającej maszynę na rynek, lecz są jej obowiązkowym elementem. Producenci muszą zweryfikować pod tym kątem stosowane dotychczas rozwiązania bezpieczeństwa.

Źródło: Pilz

Tagi artykułu

elektrotechnik AUTOMATYK 1-2-3/2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę