Oprogramowanie open source napędza Przemysł 4.0

Oprogramowanie open source napędza Przemysł 4.0 Pexels – Christina Morillo

W nowym raporcie „Open Source jako siła napędowa innowacji dla Przemysłu 4.0” autorstwa Komitetu Badawczo-Doradczego Platformy Przemysłu 4.0 przy niemieckim Ministerstwie Gospodarki i Ochrony Środowiska zaprezentowano możliwości i potencjał oprogramowania Open Source Software (OSS) do celów związanych z procesami produkcyjnymi.

Instytut Fraunhofera ds. Przepływu Materiałów i Logistyki (IML) oraz Katedra Zarządzania Informacją Przemysłową na Uniwersytecie Technicznym w Dortmundzie wspólnie stworzyły powyższe opracowanie w ramach pracy doradczej na Platformie Przemysłu 4.0. Raport powstał na podstawie badań ankietowych w firmach produkcyjnych i dostarcza informacji o możliwościach wykorzystania oprogramowania open source nie tylko w biznesie, ale również w polityce i nauce. Związane z tym raportem wytyczne dotyczące działań typu open source są skierowane do kadry kierowniczej w przemyśle.

Oprogramowanie open source może stać się motorem innowacji w przemyśle

Według powyższego raportu oprogramowanie open source nie jest tylko kolejną koncepcją, która tak szybko, jak się pojawiła, zniknie z rynku. Jest trwałą podstawą „gospodarki współdzielenia”, która pojawiła się już dawno temu i z powodzeniem funkcjonuje. Co więcej, w ostatnich latach podejście open source przyczyniło się do szybkiego stworzenia nowych standardów w wielu sektorach gospodarki i dostosowania ich do potrzeb użytkowników. Nie byłoby to możliwe bez szczególnej dynamiki i zwinności właściwej dla oprogramowania z otwartym kodem źródłowym.

Dzieje się tak dlatego, że oprogramowanie to rozwija wspólnie stosunkowo duża liczba osób, co przekłada się na dodatkowe korzyści, jakie wynikają z efektu synergii. W ten sposób można osiągnąć wiele pożytecznych wyników przy stosunkowo niewielkim wysiłku. Więcej niż sumę korzyści, jakie osiągnęłyby jednostki pracujące samodzielnie nad tym projektem.

Jednak w przypadku wykorzystania biznesowego OSS należy pamiętać nie tylko o opłacalności, ale również o poszanowaniu praw własności intelektualnej. Jeśli uda się uzyskać taką równowagę, oprogramowanie open source może stać się prawdziwym motorem napędowym, szczególnie dla średnich firm technologicznych.

Trendy i obszary zastosowań oprogramowania open source

Z ankiet eksperckich wynika, że podejście open source postrzegane jest w firmach przede wszystkim jako model współpracy. Wynika to z tego, że umożliwia dzielenie się pomysłami i rozwiązaniami w celu rozwijania ich wspólnie z partnerami lub zewnętrznymi deweloperami. Biorąc pod uwagę przedmiotowe pytanie, wspólne prace rozwojowe nie ograniczają się do konkretnych obszarów Przemysłu 4.0.

Aktualne trendy obejmują zatem oprogramowanie urządzeń związane ze sprzętem, protokoły oprogramowania, komunikację czujników, implementacje referencyjne i tzw. powłoki zarządzania wraz z inteligentnymi i otwartymi modelami danych. Jako konkretne kierunki rozwoju, które są odpowiednie dla projektów OSS, rozmówcy wymieniają przede wszystkim komponenty, które obejmują podstawowe funkcje.

Współpraca w ramach OSS sprawdza się również w przypadku wymiany danych, tworzenia interfejsów i wzmacniania bezpieczeństwa oprogramowania. Możliwe jest również łączenie zasobów i wspólne opracowywanie standardowych rozwiązań dla danej branży.

Według raportu automatyzacja produkcji jest jednym z najważniejszych obszarów potencjalnego zastosowania oprogramowania open source. Z innej strony obszar autonomiczności jest nadal słabo rozwinięty. Innymi tematami, które dobrze nadają się do współpracy między firmami, są kryptografia, zarządzanie zaufaniem i tożsamością oraz rozwój w obszarze infrastruktury oprogramowania. Respondenci dostrzegają również wyraźny trend rozwoju „otwartego” sprzętu.

OSS wspiera również cyfrową transformację MŚP

W szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) mogłyby skorzystać nie tylko na wspólnym opracowaniu open source, ale także na jego rzeczywistym wykorzystaniu. Open Source Software może pomóc szczególnie tym MŚP, które zmagają się z transformacją cyfrową. A te mniej innowacyjne firmy mogłyby uzyskać łatwy i bezpieczny dostęp do nowych technologii. Specjaliści dostrzegają w szczególności zaletę, jaką jest możliwość łatwiejszego i szybszego opracowywania koncepcji opartych na otwartych źródłach.

Nikt już nie będzie sam wprowadzał innowacji

To społeczność i ekosystem, które powstają w ramach rozwoju i kontynuowania projektu, decydują o tym, czy dane rozwiązanie open source przyniesie owoce. Kiedy tylko uda się zbudować aktywne społeczności, projekty są często wysokiej jakości i długofalowe.

Coraz więcej osób i firm przekonuje się, że okres samodzielnego działania już minął. Każdy, kto chce realizować istotne projekty i wyznaczać rzeczywiste standardy, nie może pomijać współpracy i OSS. Według Michaela ten Hompela, dyrektora wykonawczego Fraunhofer IML, żadna niemiecka firma nie ma wystarczającej motywacji, siły rynkowej ani zasobów, aby wystarczająco szybko wdrożyć niezbędne zmiany lub standardy. 

Otwarte oprogramowanie musi więc zostać „wyjęte” z domniemanej niszy, dzięki czemu stanie się obiecującym rozwiązaniem w kontekście czwartej rewolucji przemysłowej. Istotne jest również, żeby przemyśleć na nowo kwestię współpracy na linii nauki i biznesu, ponieważ open source i wspólne prace rozwojowe stają się normą oraz wskaźnikiem zdolności do innowacji.

* * * * * * * * * *
Artykuł powstał na podstawie materiałów Instytutu Fraunhofera IML.

O Autorze

Czasopismo elektrotechnik AUTOMATYK jest pismem skierowanym do osób zainteresowanych tematyką z zakresu elektrotechniki oraz automatyki przemysłowej. Redakcja online czasopisma porusza na stronie internetowej tematy związane z tymi obszarami – publikuje artykuły techniczne, nowości produktowe, a także inne ciekawe informacje mniej lub bardziej nawiązujące do wspomnianych obszarów.

Tagi artykułu

elektrotechnik AUTOMATYK 1-2-3/2024

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę