Kable dla kolejnictwa – wiele norm i specyficznych wymagań

Nexans

Rozwój transportu kolejowego, spowodowany m.in. potrzebami ekologicznymi, napędza liczne inwestycje w nowy tabor szynowy, a także w całą infrastrukturę kolejową. A to z kolei przekłada się na wzrost zapotrzebowania na wszelkiej maści kable i przewody dla kolejnictwa, które wciąż w tej branży odgrywają olbrzymią rolę.

Kable i przewody przystosowane do pracy branży kolejowej to bardzo szeroka gama produktów, które są wykorzystywane do różnych zastosowań. Można je – trochę uogólniając – sklasyfikować według trzech głównych grup: zasilające (m.in. do przenoszenia energii z pantografu do transformatora, zasilania napędów lokomotyw), sterujące (m.in. do systemów sterowania pracą pociągu, systemów łączności, oświetlenia) i do transmisji danych (m.in. światłowodowe, do systemów monitorowania, transmisji multimediów).

Bez względu jednak na ich zastosowanie przed wszystkimi stawia się dość duże wymagania, w tym również specyficzne, wynikające z ich wykorzystania w branży kolejowej. – Nowoczesny tabor kolejowy jest projektowany z myślą o długim okresie eksploatacji w ekstremalnych warunkach, zwykle od 30 do 40 lat – wyjaśnia Marcin Okraska, Sales Manager Industry Market w firmie Nexans. – Istotnym jest więc zastosowanie odpowiednich materiałów, w tym właśnie kabli, do budowy czy remontu taboru oraz całej infrastruktury.

Najważniejsze właściwości

Transport kolejowy w Polsce przeżywa bardzo intensywny rozwój. Podejmowane są liczne inwestycje, mające na celu zwiększenie konkurencyjności kolei w stosunku do innych rodzajów transportu. – W procesie modernizacji i usprawniania linii kolejowych ogromne znaczenie mają również kable – mówi Grzegorz Gałek, dyrektor ds. handlu w Zakładach Kablowych BITNER. – Te, które znajdują zastosowanie w branży kolejowej, muszą wyróżniać się doskonałymi parametrami jakościowymi, elastycznością i dużą odpornością ze względu na różnice temperatur. Jakość przewodów, o których mowa, musi być potwierdzona certyfikatami uzyskanymi od niezależnych jednostek badawczych.

Jak dodaje Marcin Okraska, ze względu na specyficzne warunki eksploatacji w taborze kolejowym, kable narażone są m.in. na oddziaływanie wysokich i niskich temperatur, światła słonecznego, olejów, oraz różnych chemikaliów i detergentów. Muszą więc spełniać wiele wymagań w odniesieniu do norm, potwierdzonych raportami z badań.

1. Właściwości mechaniczne
Kable poddawane są m.in. testom uderzeniowym w temperaturze -25°C (wg normy PN-EN 60811-506) oraz testom na zginanie (PN-EN 60811-504), które mają potwierdzić odporność na niskie temperatury do -40°C. Ponadto sprawdzana jest także odporność na ścieranie i rozdzieranie kabli, ich giętkość oraz nacinanie.

2. Właściwości elektryczne
Wykonanie testu wg normy PN-EN 50305 ma potwierdzić wytrzymałość elektryczną izolacji i powłoki przewodu, natomiast zastosowanie żyły roboczej zgodnej z IEC 60228 zapewni zmniejszenie prądu znamionowego i zwiększenie rezystywności, co uchroni przed przegrzaniem przewodu, które mogłoby doprowadzić do pożaru.

3. Odporność na starzenie
Kable do zastosowań kolejowych powinny charakteryzować się także odpornością na starzenie termiczne oraz odpornością na działanie ozonu. Zastosowanie materiału na izolację spełniającego normę PN-EN 50264 lub PN-EN 50306 powinno zapewnić 30-40-letnią eksploatację przewodów przy temperaturze nawet 90°C oraz 20 000 h przy temperaturze sięgającej 120°C.

4. Właściwości palno-dymowe
Wykorzystanie przewodów zgodnych z normą PN-EN 45545-2 potwierdza, że są one bezhalogenowe, nietoksyczne, samogasnące czy też z niską emisją dymów.

5. Odporność na ciecze
Wykonanie testu wg normy PN-EN 60811 potwierdza, że kabel jest odporny na działanie „agresywnych” cieczy (oleje mineralne, napędowe, chemikalia, detergenty).

Do powyższych, wynikających z odpowiednich norm wymagań w stosunku do kabli kolejowych można dodać jeszcze szereg innych. Zgodnie z panującymi trendami dąży się do redukcji masy oraz wymiarów kabli, a także do zwiększania ich elastyczności. Ponadto doceniane są łatwość montażu oraz niewielkie wymagania konserwacyjne.

 
© Nexans
Kabel w teście na wytrzymałość na agresywne ciecze powinien wytrzymać w cieczy IRM903 (olej procesowy) tydzień, po czym powinien zostać zbadany na rozciąganie i wytrzymałość. Na zdjęciu jeden z kabli z normą EN45545 oferowany do taboru kolejowego. Po jednym dniu w cieczy izolacja się rozpadła, wykazując się tym samym brakiem odporności na działanie agresywnych cieczy. Test ten potwierdza, że kabel nie nadaje się do eksploatacji taboru, mimo że spełnia wymogi bezpieczeństwa przeciwpożarowego określone w normie EN 45545-2.

 

Bezpieczeństwo na pierwszym miejscu

Wymienione wyżej właściwości są mniej lub bardziej istotne w zależności od zastosowania kabli w kolejnictwie. Wszystkie jednak powinny spełniać wszelkie normy dotyczące bezpieczeństwa zarówno dotyczącego osób, jak i mienia.

Kable muszą posiadać najwyższe parametry techniczne, a co za tym idzie powinny być wykonane z tworzyw bezhalogenowych, muszą być nisko emisyjne i nie wydzielać gazów toksycznych oraz korozyjnych, ponadto powinny być trudnopalne (uniepalnione) – wymienia Grzegorz Gałek.

Wszystkie odstępstwa od powyższych norm stanowią poważne zagrożenia bezpieczeństwa. Tak więc wszyscy – od producenta taboru, poprzez podwykonawców, projektantów systemów po dystrybutorów – muszą bardzo dokładnie sprawdzić, czy dostarczony kabel spełnia wymagania norm. – Naturalnie to producent kabli jest najlepiej przygotowany do tego – niemniej jednak obowiązkiem każdego uczestnika łańcucha dostaw jest upewnienie się, że wybrany kabel jest odpowiedni do zastosowania w kolejnictwie – dodaje Marcin Okraska.

-------------------

Zakłady Kablowe BITNER Sp. z o.o. to polski producent kabli i przewodów, które znajdują zastosowanie niemal we wszystkich gałęziach przemysłu. Producent opracował także kabel przeznaczony do branży kolejowej BiTflexRTT. Jest to kabel średniego napięcia przeznaczony do połączeń instalacji WN, stosowany do ogrzewania pociągu. Kabel ten jest odporny na promieniowanie UV, zewnętrzne warunki atmosferyczne i oddziaływanie olejów, a także bezhalogenowy, o niskiej emisji gazów. Spełnia wymagania normy PN-EN 45545-2+A1:201.
Zakłady Kablowe BITNER w swojej ofercie posiadają także szereg przewodów, które z uwagi na swoje parametry jakościowe doskonale sprawdzają się w branży kolejowej. Przykładem może być kabel BiT1000 H, który służy np. do połączeń z przekładnikami jednofazowymi pierścieniowymi, jest trudnopalny i został przebadany wg norm PN-EN 60332-1 i PN-EN 60332-3-24. Jego zaletą, podobnie jak w przypadku BiTflexRTT, jest fakt, że jest bezhalogenowy o niskiej emisji gazów. Kolejne produkty, które z powodzeniem znajdą zastosowanie w kolejnictwie to przewody BiT LIHH, BiT LIHCH, BiTLgH, BiTLAN LSOH. Służą one do przesyłu danych analogowych oraz cyfrowych. Kable te również są trudnopalne i bezhalogenowe, o niskiej emisji gazów. Zostały przebadane wg norm PN-EN 60332-1 i PN-EN 60332-3-24.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę